Yaralanma veya doğuştan gelen bir kusur nedeniyle kulaklarda şekil bozukluğu oluşabilir. Estetik kulak ameliyatı olarak da bilinen otoplasti, kulakların istenmeyen şeklini, konumunu veya boyutunu değiştirme işlemidir. Kulaklar genellikle başın yanından yaklaşık 2 santimetre dışarıda olacak şekilde konumlanır. Ancak kulakların bundan daha belirgin olması rahatsız edici olabilir. Bu durum bazı kişilerde utanma ve psikolojik sıkıntıya neden olabilir.

Dış kulak genellikle başın yanına yaklaşık 21-30 derecelik bir açıdadır. Açı 30 dereceden fazlaysa, kulaklar dışarı çıkmış gibi görünecektir. Bu durum genetik özelliklerden kaynaklı olabileceği gibi bir yaralanma sonrası da oluşabilir. Bu faktörlerden herhangi biri, bir veya iki kulağı etkileyebilir.

Kepçe kulaklar, genetik faktörlerle oluşabilir ancak genellikle rastgele ortaya çıkarlar. Kepçe kulaklı çocukların yaklaşık %30’u doğuştan normal görünen kulaklara sahiptir ancak daha sonra yaşamlarının ilk 3 ayında kulakları şekil değiştirmeye başlar.

Kepçekulak ameliyatı, kulakların büyümesinin %90’ı tamamlandıktan sonra – genellikle 5 yaşından sonra – yetişkinliğe kadar her yaşta yapılabilir. Çocuğun psikolojik gelişiminin bozulmaması için ilkokula başlamadan bu operasyonun gerçekleştirilmesi uygun olacaktır.

Aşağıdaki durumları düzeltmek için kulak estetiği uygulanabilir :

• Kulakların öne doğru açık şekilde durması: En sık karşılaşılan kepçe kulak nedenidir. Antihelix olarak adlandırılan kulak kıvrımının oluşmaması nedeniyle kulaklar öne doğru açık görünür.
• Kulakların kafaya göre büyük olması
• Daha önce yapılan bir kulak ameliyatından istenmeyen bir sonuç elde edilmesi

Otoplasti, simetriyi optimize etmek için genellikle her iki kulakta, nadiren tek kulakta da yapılabilir. Otoplasti işlemi ile duyma yeteneği etkilenmez.

Otoplasti Nasıl Yapılır ?

Kepçe kulak ameliyatı yapılmadan önce hastanın tıbbi geçmişi gözden geçirilir. Özellikle kulak enfeksiyonları olmak üzere mevcut ve geçmiş tıbbi durumlarla ilgili sorunlar tespit edilir. Fiziksel muayene yapılır. Otoplasti teknikleri, ne tür bir düzeltmeye ihtiyaç duyulduğuna göre değişir. Uygun tedavi yöntemi belirlenmek üzere kulakların yerleşimi, boyutu, şekli ve simetrisi incelenir.

Otoplasti bir hastanede veya ayakta tedavi uygulanan bir cerrahi tesiste yapılabilir. Lokal anestezi veya genel anestezi uygulanabilir. Genellikle çocuklar için genel anestezi, yetişkinler için lokal anestezi uygulanır.

Kesi, kulak arkasından yapılır. Kesiler yapıldıktan sonra fazla kıkırdak ve deri çıkarılabilir. Daha sonra kıkırdağı uygun pozisyona katlanır ve iç dikişlerle sabitlenir. Kesileri kapatmak için ek dikişler kullanılır. Prosedür genel olarak yaklaşık 1 – 1,5 saat sürer. Yapılan kesiler, ince bir iz bırakır ancak bu iz kulak arkasındadır ve zamanla kaybolur.

Bazı ameliyat türlerinde kesi gerekmez. Bu tür ameliyatlarda iyileşme süresi genellikle daha hızlıdır ve komplikasyon riski daha düşüktür. Ancak bu tür bir prosedür herkes için uygun olmayabilir. Örneğin, kepçe kulak problemi, kulak kepçesindeki fazla kıkırdaktan kaynaklanıyorsa kıkırdağın bir kısmının cilt insizyonu yöntemiyle kesilmesi gerekir.

Ameliyattan önce kanamayı artırabilecek aspirin, iltihap önleyici ilaçlar ve bitkisel takviyelerden kaçınmanız gerekir. Sigara ciltteki kan akışını azaltır ve iyileşme sürecini yavaşlatabilir. Sigara içiyorsanız, ameliyattan önce ve iyileşme sırasında sigarayı bırakmanız önerilir. 

İyileşme süreci

İyileşme süreci, kişiye uygulanan tedavi yöntemine bağlıdır.

İşlemden sonra şu şikayetlere rastlanabilir :

• birkaç gün boyunca ağrı
• birkaç hafta boyunca uyuşma ve karıncalanma
• yaklaşık 2 hafta boyunca hafif morarma

Otoplastiden sonra kulaklarınız koruma ve destek için bandajlarla kapatılır. Bandajların birkaç gün yerinde kalması gereklidir. Otoplastiden birkaç gün sonra bandajlar çıkarılır. Kulaklarda şişkinlik ve kızarıklık olabilir.  Bandajlar kalıcı olarak çıkarıldıktan sonra, kişinin özellikle geceleri kulakların üzerine koruyucu bir kafa bandı takması gerekebilir. Bu şekilde uyku sırasında kulakların öne çekilmesi önlenir.

Ameliyat sonrası ilk zamanlarda biraz rahatsızlık ve kaşıntı hissedilebilir. Ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.

Kulaklardaki baskıyı önlemek için yan yatmaktan kaçınılmalıdır. Düğmeli gömlekler veya gevşek yakalı gömlekler giyilmesi önerilir.

Kulaktaki dikişler ameliyattan 7 gün sonra alınır. Kendiliğinden eriyen dikiş materyalleri de kullanılabilir. Ameliyattan 1 hafta sonra banyo ve fiziksel aktivite gibi günlük aktivitelere devam edilebilir.

• Ameliyattan 14 gün sonra saçlar yıkanabilir.
• 4-6 hafta sonra yüzmeye başlanabilir.
• Ameliyattan 3 gün sonra seyahat edilebilir.
• 1-2 hafta sonra okula/işe dönülebilir.
• 3-4 hafta sonra spora başlanabilir.

Bununla birlikte, günlük aktivitelere dönmeden önce bir doktora danışmak önemlidir.